STELLINGWERF

Wolvegaaster geschiedenis naar Tresoar

Nivon jongeren uit Wolvega is haar documentatie kwijt. Die ligt sedert vrijdag 23 november 2018 gearchiveerd bij Tresoar, de bewaarplaats van de Friese geschiedenis.

De jongeren timmerden in de periode van 1963 tot en met 1972 in Wolvega aan de weg. Zo waren er de befaamde Tukkels nog voordat het popfestival Kralingen werd gehouden.

Al het verzamelde materiaal van toen werd met een presentatie van Minke Postma in Tresoar vrijdag 23 november 2018 overhandigd aan medewerkers van Tresoar. “Het overgedragen materiaal bevat een schat aan informatie voor ieder die later nog eens onderzoek doet naar deze periode of nog een keer herinneringen wil ophalen. Naast overzichten en belevingen van (bijna) alle activiteiten, is er ook ruimte gemaakt voor het initiatief en later de realisatie van een jongerencentrum in Wolvega” zo memoreerde Minke de gift aan Tresoar.

Nivon jongeren werd opgericht als afsplitsing van de afdeling in Meppel. Aldaar was het jongerenwerk aangehecht bij het ouderenwerk zoals bij alle Nivon afdelingen het geval was. Maar in Wolvega begon iets nieuws: uitsluitend jongeren regelden hun zaakjes. Wel kon er altijd teruggevallen worden op de dhr. Breukelaar, bekend als docent op de toenmalige huishoudschool. De geboorteplaats van Nivon jongerenwerk Wolvega was de zolder van het parochiehuis.

De eerste jaren werden tal van activiteiten uitgevoerd waarover weinig documentatie terug te vinden is. Zoals volksdansen en weekends in Havelte. Maar ook dauwtrappen in het Fryske Gea op Hemelvaartsdag met de heer Gooyer, molenaar bij De Lende.

In de jaren ’65-’66 werd de koers verlegd. Blues & Poetry-avonden deden hun intrede in Wolvega. Er kwamen ook niet leden op af. Die vanzelfsprekend later lid werden!

De Nivon jongeren hadden in de hoogtijdagen meer dan 200 leden; organiseerden wekelijks activiteiten uiteenlopend van politieke hearing tot optredens van toen heel bekende bands. Zeer aansprekende namen reden naar het zuidelijkste deel van Friesland zoals Cuby & the Blizzards, Focus, CCC Inc., Super Sister, Livin’Blues, Blues Dimension. Wie er al waren, was de plaatselijk trots: Artikel 461 met de vorig jaar overleden Johnny Eskes in haar gelederen. Ook zij traden regelmatig voor het Nivon op. Op de grote happenings (de Tukkels in de sfeervol ingerichte sporthal) kwamen tenslotte bijna 3000 bezoekers af, voor die tijd “heel veel mensen”…  Er reden pendeldiensten en er was een apart ingerichte camping.

Maar ook Neerlands Hoop in Bange dagen (Freek de Jonge en Bram Vermeulen) en cabaret Ivo de Wijs traden bij het Nivon op voordat zij veelgevraagd werden in de grotere zalen in Nederland. Zo hadden de bestuurders van toen een aardige kijk op wat “goed of bekend” zou worden. Trio Thijs van Leer, het later Focus. CCC inc., de hofleverancier van het latere Doe Maar en Popgroep Zen binnen halen terwijl deze band op 1 stond in de Nederlandse hitparade met een vertolking van het lied Hair (uit de gelijknamige musical).

Niet uitsluitend vermaak, maar ook vorming trof je aan bij het Nivon. De volledige naam van het Nivon is immers Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk.  Al was het alleen maar de ervaring die de jongeren opdeden met het organiseren van alle activiteiten. Geen ouderenwerk, maar uitsluitend jongeren met bestuurders in de leeftijd van 15 tot 19 jaar. Ook kaderweekends in De Woodbrookers te Kortehemmen of weekends in natuurvriendenhuizen (met name Havelte) of er op uit naar Giethoorn. Het was de periode waarin jongeren iets meer te besteden kregen alhoewel de meeste nog met zakgeld moesten rondkomen.

Aktie was het maandelijks lijfblad dat veel tongen los maakte. De inhoud van de artikelen was soms onnavolgbaar (moest grappig zijn), maar overduidelijke opvattingen werden niet geschuwd. Ook de periodiek uitgereikte Karel de Klootzakprijs was een voltreffer en de maandelijkse inhoud stond borg voor een artikel in de regionale krant.

Een groot probleem was de locatie van alle activiteiten. De meeste vonden plaats in het NVV gebouw of Irene. Maar met de krappe beurs van jongeren werd er weinig verdiend door de uitbaters. Beheerders zagen het Nivon dan ook liever gaan dan komen. Dat leidde ook tot het initiatief van het Nivon om een eigen gebouw te willen beheren. De gemeente was toen zeer terughoudend om daaraan haar steun te geven. Grotere plekken (voorheen Haven aan de Haulerweg) als ook de boerderij op de hoek van de Grindweg en de Pieter Stuijvesantweg waren opties. Met provinciale hulp werd tenslotte een nota met brede steun bij veel verenigingen uitgebracht, evenals de gemeentelijke inzet om de bestaande sociaal-culturele organisatie in Noordwolde samen te voegen met de op te rechten stichting in Wolvega. Zo ontstond uiteindelijk de Stichting Jeugd-, Jongeren- en Volwassenwerk Weststellingwerf, kortweg SJJVW. In Wolvega werd niet kort daarna BILOK geopend.

Het Nivon legde zich in de laatste jaren vooral toe op sociaal-maatschappelijke vraagstukken, soms lokaal (waterzuiveringsinstallatie, het wegpesten van de rijksweg, de huidige A32) door de kom van Wolvega: waar vroeger eens een te drukke snelweg van Zwolle naar Leeuwarden was, staan in Wolvega nu de terrasjes van de plaatselijke horeca op deze snelweg!

De initiatiefnemers van deze documentatie zijn Nivonners van toen, te weten Minke Postma, Douwe Bangma en Harm de Boer. Tevens is er een vernieuwde website van Nivon jongeren aangemaakt waar al het nu opgeslagen materiaal ook te vinden is (www.nivonjongeren.nl).

Het materiaal herbergt een schat aan wetenswaardigheden en tekent die tijd: rebels!